Autentyczne historie w Walcowni

10:30-12:00

XXV Jubileuszowy Międzynarodowy Małopolski Rajd Pojazdów Zabytkowych

15 sierpnia 2025 r. do Walcowni zawita kultowy Międzynarodowy Małopolski Rajd Pojazdów Zabytkowych – będzie to już jego 25 edycja. Skład Rajdu liczy sobie ponad 60 ekip z różnych części Europy (m.in. Czechy, Niemcy, Słowacja, Francja). Podczas poprzednich edycji w poczet zabytkowych pojazdów na trasie Rajdu weszły takie motoryzacyjne legendy jak: Ford T z 1911, czy jego rówieśnik – BRUSH Runabout E.

Uczestnicy Rajdu wraz ze swoimi maszynami będą przebywać w Walcowni około 1.5 godziny. Przez ten czas odwiedzający będą mieli możliwość podziwiania zabytkowych pojazdów. Ich właściciele podzielą się z odwiedzającymi swoją wiedzą wraz z przybliżeniem specyfikacji technicznej swoich pojazdów. W trakcie wydarzenia otwarta będzie również nasza wystawa motocykli amerykańskich z kultowymi maszynami Harleya – Davidsona, Indiana oraz legendami polskiej motoryzacji (m.in. CWS Sokół 1000) z lat 1924 – 1980.
Pobyt Rajdu Pojazdów Zabytkowych w Muzeum Hutnictwa Cynku stanowi doskonałą okazję dla wszystkich miłośników zabytków techniki do zapoznania się z wieloma klasykami motoryzacji ,,na wyciągnięcie ręki”.

12:00-13:30

Uruchomienie stuletniej walcarki wraz z oprowadzaniem

Oprowadzanie rozpocznie się uruchomieniem imponującego koła zamachowego które wprawi w ruch naszą walcarkę wykańczającą – ,,Gryfną Frelkę”. Walcarka przez ponad 100 lat służyła jako urządzenie finalizujące proces walcowania blach cynkowych. Pracowali na niej najbardziej doświadczeni walcownicy posiadający tytuł Nadmistrza walcowania. Po rozruchu walcarki nastąpi oprowadzanie z przewodnikiem który przybliży zwiedzającym historię Walcowni, hutnictwa cynku w Szopienicach i na Górnym Śląsku, przedstawi również działanie wszystkich maszyn należących do zabytkowego ciągu technologicznego z roku 1904.

Wydarzenie odbędzie się zaraz po odjeździe Rajdu Pojazdów Zabytkowych.

16:00-17:30

HIT! Pokaz walcowania blachy cynkowej na stuletniej walcarce

16 sierpnia 2025 r. w Muzeum Hutnictwa Cynku ,,Walcownia” odbędzie się niezwykły, unikatowy na skalę europejską pokaz walcownia blachy cynkowej któremu przewodził będzie p. Janusz Stolorz, były pracownik Walcowni, z ponad 40-letnim doświadczeniem. Walcowanie blachy odbędzie się na walcarce wykańczającej ,,Gryfnej Frelce”, która przez ponad 100 lat odpowiadała za wygląd finalnego produktu opuszczającego Walcownię. Pokaz walcowania blachy będzie niezwykłą okazją do zapoznania się z zanikającą profesją walcowania blach cynkowych, a także do zderzenia się z prawdziwym autentyzmem zabytków techniki. Po zakończeniu pokazu Pan Janusz opowie o historii swojej pracy w Walcowni, przytoczy również wiele barwnych opowieści i anegdot z lat świetności funkcjonowania zakładu.

Wydarzenie jest pozycją obowiązkową na mapie miłośników zabytków techniki, a także sympatyków i entuzjastów górnośląskiej historii i kultury – jej żywą część będzie można zaobserwować podczas trwania pokazu.

16:00-17:30

Huta żywicielka, huta trucicielka: Prawdziwa historia szopienickich hut.

Szopienice od początków XIX w. żyły wprawione w rytm przez stukot hut cynku i ołowiu. To właśnie one dawały okolicznym mieszkańcom pracę i godne warunki do życia, lecz zostawiły także trwały, niezmazywalny ślad w środowisku i zdrowiu lokalnej społeczności. Przez lata wokół ich działalności narosło wiele mitów i legend, które postaramy się rozwiać już
17.08.2025 r. podczas spotkania ,,Huta żywicielka, huta trucicielka…”.

Przyjrzymy się historii szopienickich hut – od czasu ich rozkwitu, przez wpływ na codzienne życie mieszkańców, aż po środowiskową katastrofę odkrytą w latach 70. XX w. przez dr Jolantę Wadowską-Król. Pochylimy się również nad końcową działalnością Huty Metali Nieżelaznych (aż do jej likwidacji), a także spróbujemy się dowiedzieć jakie dziedzictwo po niej pozostało. Historia nigdy nie jest czarno-biała. Wspólnie spróbujemy wydobyć jej wszystkie odcienie i barwy.

Wykład poprowadzi p. Arkadiusz Kałwa – historyk, badacz lokalnego dziedzictwa.
Niech to spotkanie stanie się okazją do refleksji nad skomplikowanym dziedzictwem przemysłowym naszej dzielnicy.