Zakłady Fabryki Porcelany "Karolina"

Fabryka Porcelany KAROLINA powstała w 1860 roku w miejscowości Jaworzyna Śląska (Koenigszelt) w sąsiedztwie linii kolejowej prowadzącej do kopalń węgla w Wałbrzychu (Waldenburg) na terenie ówczesnych Prus. Założycielem Fabryki był Traugott Silber. Fabryka rozwijała się dynamicznie, produkując wysokiej klasy porcelanę stołową i hotelową nagradzaną na europejskich wystawach (1870 Breslau, 1873 Wiedeń). Wyroby były doceniane na rynkach europejskich i w USA gdzie do I wojny Światowej część produkcji była sprzedawana. Fabryka zmieniała formę organizacyjna stając się spółką akcyjną w latach 30 tych XX wieku. Zmieniali się też właściciele zakładu. W okresie do II wojny Światowej należała do największych fabryk porcelany stołowej w Europie.

Po Wojnie zakład został przejęty przez polską administrację. Nowy właściciel znacznie rozwinął fabrykę przekierowując profil produkcji na porcelanę ogólnego dostępu sprzedawana głównie w Europie Środkowej. Skala Fabryki sięgała 1500 zatrudnionych produkując miesięcznie 30 ton wyrobów porcelanowych. Z powodu złej koniunktury na wyroby porcelanowe oraz znacznej zwyżki cen gazu po rozpoczęciu wojny na Ukrainie firma upadła. Od 2024 roku prowadzony jest proces likwidacji zakładu. Zwolniono 300 ostatnich pracowników fachowców w dziedzinie produkcji i zdobienia porcelany. Obecnie przygotowywane są plany sprzedaży nie tylko zachowanego wyposażenia technicznego, ale także planowane jest podzielenie terenu zakładu na części, aby łatwiej znaleźć nabywcę na poszczególne części.

Zakład to historyczna, ostatnia fabryka porcelany na Śląsku, i jedna z ostatnich w Europie. Zachowany jest kompletne wyposażenie zakładu z historyczna linią do produkcji porcelany stołowej, a także z wzorcownią w której znajdują się wyroby fabryki z różnych okresów.

Fabryka z początku XIX wieku (początku ery industrializacji) zachowana jest w pełni prezentując różne epoki rozwoju. Do tej pory zachowały się najstarsze budynki, a także te budowane w początkach i w połowie XX wieku. Fabryka wyposażona jest w pełną infrastrukturę techniczną (drogi dojazdowe, place, kotłownia, magazyny silosy, transformatory etc..).

Wyjątkową wartością jest pełne, sprawne, wyposażenie produkcyjne. Proces produkcji porcelany jest w pełni widoczny od przygotowania surowca przez tworzenie form, wypalania porcelany do jej zdobienia. Wyposażenie to maszyny i linie produkcyjne sięgające różnych epok od XIX wieku do współczesności. Wyjątkowe są zachowane, głównie z początków XX wieku, dużych rozmiarów, hale produkcyjne posiadające rzadkie, obecnie nie spotykane rodzaje konstrukcji betonowych i stalowych.

W pomieszczeniach wzorcowni zachowały się historyczne i współczesne wyroby zakładu, a także formy „matki” pochodzące z różnych okresów historii Fabryki.

Zakład przez blisko 200 lat swojej historii był podstawowym miejscem pracy dla 3.500 miasteczka Jaworzyna Śląska, które powstało w związku ze zbudowaną w 1843 roku linią kolejową. Fabryka Porcelany była największym pracodawcą zatrudniając w najlepszym okresie rozwoju blisko 1.000 pracowników.

Zakłady Fabryki Porcelany „Karolina”

Media o Fabryce „Karolona”: